تحلیل و ارزیابی شاخص‌های رفاه اجتماعی در نواحی شهری با تأکید بر رویکرد عدالت (مطالعۀ موردی: نواحی منطقۀ 1 شهر قزوین)

یکی از مهم‌ترین بسترهای ایجاد جامعة پویا و رو‌به‌رشد، تحقق رفاه شهروندان در اجتماع است. با تکیه بر تقویت شاخص‌های رفاه اجتماعی و در سایة عدالت اجتماعی می‌توان مسائلی مانند نابرابری‌های غیرعادلانه را در شهر به حداقل رساند. پژوهش حاضر کاربردی است و با هدف ارزیابی و تعیین سطح شاخص‌های رفاه اجتماعی در نواحی منطقة 1 شهر قزوین با تأکید بر رویکرد عدالت اجتماعی تدوین شده است. این نواحی هستة شکل‌گیری شهر را در خود جای داده است و ممکن است با گذشت زمان و تزریق شاخص‌های مربوط، در مقایسه با سایر مناطق شهر به سطح عادلانة رفاه رسیده باشد. روش پژوهش، آمیخته و از نوع «تحلیل محتوا» و «پیمایشی» است. با نظرخواهی از صاحب‌نظران، 22 شاخص رفاه اجتماعی در چهار بعد اقتصادی، اجتماعی، بهداشتی و کالبدی انتخاب، و برای بررسی توزیع عادلانة این شاخص‌ها، از آزمون t استفاده شد که با توجه به نتایج، شاخص‌های رفاه اجتماعی در منطقة 1 عادلانه نیست؛ بنابراین، برای شناسایی تأثیرگذارترین عامل برقرارکنندة رفاه اجتماعی با بهره‌گیری از آزمون فریدمن، تمام شاخص‌ها اولویت‌بندی می‌شود که سه شاخص درآمد سرانه، وضعیت اشتغال و رضایت شغلی به‌ترتیب بیشترین تأثیر را دارد. درنهایت با توجه به محدوده‌های ضعیف‌تر در هریک از شاخص‌ها در دو ناحیه درمی‌یابیم که در تقویت شاخص‌های ضعیف، رفاه اجتماعی و تزریق شاخص‌های مکمل در نواحی شهری برای رسیدن به سطح عادلانة زندگی ضروری است.